Coraz częściej spotykamy się z technologią przeniesienia napędu o nazwie skrzynia bezstopniowa CVT (Continuously Variable Transmission). Znajduje ona zastosowanie głównie w samochodach osobowych i rośnie jej popularność ze względu na wygodę użytkowania oraz korzyści płynące z zastosowania tej technologii. Czas na bliższe zrozumienie, jak działa i co oferuje nam skrzynia bezstopniowa CVT.
Budowa skrzyni bezstopniowej CVT
Z punktu widzenia konstrukcji, skrzynie CVT można opisać jako dość proste i genialnie skonstruowane. Nie znajdziemy w nich tradycyjnych zestawów zębatych, którymi charakteryzują się manualne lub automatyczne skrzynie biegów. Zamiast tego w CVT główne role odgrywają dwa stożki oraz pasek bądź łańcuch, które pozwalają na płynną regulację przełożeń.
Poszczególne komponenty skrzyni CVT to przede wszystkim: pierścień dociskowy, tuleje, bęben i wałek sterujący. Te elementy współpracują ze sobą, umożliwiając prawidłową działalność skrzyni. Wszystko jest zamknięte w szczelnej obudowie, która chroni mechanizm przed uszkodzeniami i warunkami zewnętrznymi.
Zasada działania CVT – na czym polega?
Skrzynia bezstopniowa CVT działa na bardzo ciekawej zasadzie, która odróżnia ją od innych typów skrzyń biegów. W skrócie polega to na dynamicznym dostosowaniu przełożenia do warunków jazdy. W skrzyniach CVT nie ma typowych „stopni” biegów – stąd nazwa „bezstopniowa”.
Mechaniczne połączenie między dwoma stożkami realizowane jest za pomocą łańcucha lub paska. W zależności od potrzeb, łańcuch lub pasek przesuwa się w górę lub w dół na jednym ze stożków, co pozwala na płynne zmiany przełożeń. Czyli w praktyce nie odczuwamy typowych dla innych skrzyń „szarpnięć” podczas zmiany biegów.
Rodzaje i zastosowanie skrzyni CVT
Skrzynie bezstopniowe CVT występują w kilku odmianach. Różnią się one między sobą przede wszystkim typem elementu łączącego stożki. Stosowane są paski gumowe, łańcuchy oraz paski metalowe. Zastosowanie różnych rozwiązań zależy od szczegółów konstrukcyjnych poszczególnych modeli samochodów.
CVT jest szczególnie popularne w samochodach z silnikami o małej pojemności, w których tradycyjne skrzynie biegów mogłyby niezapewniać odpowiedniego komfortu jazdy. Wymienić tu można chociażby samochody hybrydowe, gdzie płynna jazda oraz efektywność energetyczna to kluczowe aspekty konstrukcji.
Zalety i wady skrzyni bezstopniowej CVT
Wśród zalet skrzyni CVT przede wszystkim wymienić należy:
- komfort jazdy wynikający z płynnej zmiany przełożeń,
- wysoką efektywność paliwową wynikającą z optymalizacji obrotów silnika,
- prostą budowę przekłada się na łatwiejszą obsługę i konserwację,
- doskonałe osiągi przy małych silnikach.
Z drugiej strony, do wad skrzyni bezstopniowej CVT można zaliczyć:
- wyższą cenę w porównaniu do manualnych skrzyń biegów,
- konieczność używania specjalistycznych płynów do skrzyń CVT,
- dość nietypowe, dla wielu kierowców niekomfortowe, odczucia podczas jazdy, związane z płynną zmianą przełożeń.
Podsumowując, skrzynia bezstopniowa CVT oferuje wiele zalet, szczególnie dla osób ceniących sobie komfort jazdy. Choć pewne jej wady mogą zniechęcić niektórych kierowców, jest to technologia coraz częściej spotykana w nowych modelach samochodów i z całą pewnością warto jest się z nią bliżej zapoznać.
